تفاوت اعتماد به نفس و عزت نفس
شناخت و درک دو مبحث مهم اعتماد به نفس و عزت نفس بدون شک مهم و ضروری است چرا که هر فردی برای ارتقای شخصیتش نیاز دارد که احساسات مختلف خود را درک کرده و آنهارا از یکدیگر تفکیک کند، که اعتماد به نفس و عزت نفس دو مورد از مهمترین آنها هستند.
و در بسیاری از موارد ممکن است خود ما این دو موضوع را با یکدیگر ادغام کنیم و تصور کنیم که اعتماد به نفس همان عزت نفس است یا بلعکس، اما نکته مهم اینجاست که بدانید این دو حس تعاریف متفاوتی دارند و شاید در مواردی همپوشانی هایی هم باهم داشته باشند اما نمیتوان آنهارا دقیقا یکی دانست.
در ادامه به تعریف این دو موضوع مهم خواهیم پرداخت و تفاوت های آنها را با یکدیگر بررسی میکنیم، با ما همراه باشید.
عزت نفس چیست؟
عزت نفس یا “self-esteem”، یعنی بازتاب ارزیابی یا برآورد یک فرد از ارزشهای خودش، یا به زبان ساده تر یعنی اینکه شما خودتان را چگونه میبینید و چه تصوری از خودتان دارید یا حتی در مواردی میتوان گفت یعنی خودتان را چقدر دوست دارید، در واقع واژه “esteem” در انگلیسی در فارسی به معنای “عزت و اَرج و قُرب” است.
پس به طور خلاصه عزت نفس یعنی اینکه شما چقدر خودتان را ارزشمند میدانید، علاوه بر اینها، عزت نفس احساسی است که بهطرز فکر، احساسات و نوع برخورد افراد در ارتباط با خودشان و دیگران مربوط میشود، عزت نفس از تجربه های مختلف زندگی، بهویژه در سنین پایین تر زندگی نشئت میگیرد، و این تجارت حساس و مهم، تعیینکنندهی احساس عزت نفس فرد در درازمدت هستند.
افرادی که از عزت نفس بالایی برخوردارند:
۱.از آنچه هستند، راضی و خشنود میباشند.
۲.این اشخاص برای اینکه حسوحال بهتری داشته باشند، هیچ نیازی به مصرف مواد مخدر یا رویآوردن به رفتارهای پرخطر یا هر چیز دیگری ندارند.
۳.برای اینکه حس خوبی دربارهی خودشان پیدا کنند، به عوامل خارجی مانند پُست و مقام یا درآمد بالا و… چندان وابسته نیستند.
۴.افراد دارای عزت نفس به خودشان، دیگران و محیط اطرافشان احترام خاصی قائل هستند.
۵.انعطافپذیری ازجمله خصوصیات بارز افراد دارای عزت نفس است، منظور از انعطاف پذیری در اینجا به این معناست که آنها بهآسانی قادر هستند خودشان را از ناامیدیها و شکستها خارج کنند.
۶.آنها از پیشرفت و تحول بسیار استقبال میکنند و اهل مدارا هستند.
۷.عزت نفس بالا سبب میشود فرد راحتتر بتواند در هر موضوعی خودش را با شرایط وفق داده و با شرایط محیطی کنار بیاید.
اعتماد به نفس چیست؟
اعتماد به نفس یا خودباوری یا همان “self-confident” یک شرایط روانی است که شخص در آن بخاطر تجربههای قبلی خود، به تواناییها و استعدادهای خودش در انجام کارها بهطور موفقیتآمیز و ثمربخش اعتماد و باور دارد، در بسیاری از موارد، افرادی که در حوزهی خاصی به مهارت و تخصص دست پیدا میکنند، در همان حوزه از اعتماد بنفس بالاتری نیز برخوردار میشوند، گاهی ممکن است فرد در حوزهای خاص احساس اعتماد بنفس کند، اما در حوزهای دیگر ابدا چنین حسی را نداشته باشد.
پژوهشگران میگونید که اعتماد به نفس در انسان ها پیش از سن پنج سالگی بهطور کامل شکل میگیرد، در حالی که شاید فرض میشد که کودکان تا پیش از رسیدن به سنی که به دبستان بروند، نمیتوانند احساس منفی یا مثبت نسبت به خود داشته باشند.
خودکارآمدی چیست؟
جالب است بدانید که به اعتماد بنفس در زمینه مهارتها، “خودکارآمدی” نیز نام گرفته میشود، تفاوت خودکارآمدی با اعتماد بنفس در این است که مثلا برخی افراد در انجام مهارتهایی خاص مانند بازیگری یا تدریس از خودکارآمدی بالایی برخوردار هستند، اما در زمینه ای مثل مدیریت یک تجارت یا خوانندگی این حس را نداشته باشند، این درحالی است که اعتماد بنفس بهعنوان نوعی ویژگی شخصیتی کلی یاد میشود.
افرادی که از اعتماد به نفس بالایی برخوردارند:
۱.تمایل به انجام کارهای جدید، ریسک کردن، گرفتن تصمیم های مهم و مواردی از این قبیل دارند.
۲.این افراد به توانایی ها و مهارت های خود اعتماد زیاد دارند.
۳.ویژگی انتقاد پذیری در این افراد بسیار بالاست.
۴.افراد دارای اعتماد به نفس میتوانند به راحتی و بدون ترس آنچه فکر میکنند را به زبان بیاورند.
۵.توانایی تصمیم گیری و پذیرش مسئولیت کارهایی که میکنند و عواقب آن از دیگر ویژگی این افراد است.
۶.دارای روحیه ی سازگاری و انعطاف پذیری در شرایط مختلف.
!!افرادی که از اعتماد به نفس پایین رنج میبرند، غالبا در شرایط مختلف و مهم زندگی خود، نمیتوانند عملکرد مفیدی داشته باشند دلیل این اتفاق هم این است که اگر شما خودباروی مناسبی نداشته باشید، همواره از قرار گرفتن در موقعیتهای مهم و سرنوشت ساز زندگیتان دچار هراس خواهید شد.
تفاوت اعتماد به نفس و عزت نفس در چیست؟
حالا که دو ویژگی اعتماد به نفس و عزت نفس را بررسی کردیم و گفتیم که افراد دارای این ویژگی ها چه شخصیت هایی دارند، نوبت آن است که بررسی کنیم دقیقا تفاوت این دو حس درونی مهم چیست؟ و چگونه از یکدیگر تفکیک میشوند؟
در ابتدا یادآوری میکنیم که عزت نفس در حقیقت به معنای احساس ارزشمندی و باور به تواناییهای فردی است که از تجربه های مثبت و سازنده زندگی نشات می گیرد و یعنی اینکه فرد به توانمندیهای فردیِ خود باور داشته باشد.
افرادی که از عزت نفس کافی برخوردار هستند معمولا برای اینکه حس خوبی دربارهی خودشان داشته باشند، هیچ نیازی به پست ومقام، شهرت یا پول ندارد و همانطور که اشاره شد به دستاویزهایی همچون مواد مخدر یا رفتارهای پرخطر متوسل نمیشوند، ازسویدیگر افراد دارای اعتماد بنفس زیاد حاضر هستند با چالشها و مسئولیتهای جدید روبهرو شوند.
اما در مقابل اعتماد به نفس به معنی باور داشتن به توانایی های خودتان در یک مورد خاص و به معنی ایمان به خود است، اعتقاد به اینکه فرد، توانایی مقابله با چالشهای زندگی، موفقیت و تمایل به عملکرد طبق آن ها را دارد.
کلام آخر
در بالا به بررسی جداگانه اعتماد به نفس و عزت نفس پرداختیم و گفتیم که این دو موضوع تفاوت هایی با هم دارند، جدای این تفاوت ها باید توجه داشت که هم اعتماد به نفس و هم عزت نفس دو موضوع بسیار مهم و دارای اهمیت هستند و بدون شک شما هم برای خودشناسی و موفقیت در زندگی نیاز به شناخت و تقویت این هر دوی این حس ها در خود دارید.